ปราสาทหินพนมรุ้ง

ประสาทหินพนมรุ้ง

https://th.wikipedia.org/wiki/อุทยานประวัติศาสตร์พนมรุ้ง

ปราสาทหินพนมรุ้งเป็นโบราณสถานที่ตั้งบนเขาพนมรุ้ง สร้างขึ้นเนื่องในศาสนาฮินดู ลัทธิไศวะ

ชื่อปราสาทพนมรุ้ง มาจากคำว่าพนมรุ้ง ได้ปรากฎบนจารึกหลักที่2 หลักที่4 จารึกว่า พนมรุ้งเป็นชื่อเทวสถานที่มีขอบเขตกว้างขวาง มีที่ดิน หมู่บ้าน และเมือง

ความเป็นมา
- เมื่อปี พ.ศ.1487-1511 จากจารึกต่างๆได้สรุปว่า พระเจ้าชัยวรมันที่3 กษัตริย์แห่งพระนครได้สถาปณาเทวสถานถวายพระศิวะ ที่เขาพนมรุ้ง แต่ยังสร้างไม่สมบูรณ์
- เมื่อปี พ.ศ.1511-1544 พระเจ้าชัยวรมันที่5 ให้สร้างปราสาทให้แล้วเสร็จ

เหตุการณ์ต่างๆ

- เมื่อปี พ.ศ.2449 สมเด็จฯบรมพระยาดำรงราชานุภาพ เสด็จมาปราสาทหินพนมรุ้ง และได้เสด็จอีกเมื่อ พ.ศ.2472

- เมื่อปี พ.ศ.2478 กรมศิลปากรประกาศขึ้นทะเบียนปราสาทหินพนมรุ้งเป็นโบราณสถานของชาติ

- เมื่อปี พ.ศ. 2503-2504 กรมศิลปากรได้สำรวจปราสาทอีกครั้ง

- เมื่อปี พ.ศ. 2514 มีการบูรณะปราสาท โดยวิธีการ Anastylosis (คือการนำชิ้นส่วนต่างๆกลับมาไว้ตำแหน่งเดิม) 

- เมื่อปี พ.ศ.2531 วันที่ 21 พฤษภาคม ได้เปิดเป็นอุทยานประวัติศาสตร์

ปรากฎการณ์พิเศษ : มีปรากฏการณ์แสงส่องลอดผ่านประตูทั้ง15บานของปราสาท

- ในวันที่ 3-5 เมษายน และ 8-10 กันยายนของทุกปี แสงจากพระอาทิตย์ขึ้นจะส่องแสงลอดประตูทั้ง 15 บานของปราสาท

- ในวันที่ 6-8 มีนาคม และ 6-8 ตุลาคม ของทุกปี แสงพระอาทิตย์ตกจะส่องแสงลอกผ่านประตูทั้ง 15 บานองปราสาท

https://www.khaosod.co.th/around-thailand/news_283341

สถานที่ตั้งของปราสาทในปัจจุบัน : บนเขาพนมรุ้ง เขตอำเภอเฉลิมพระเกียรติ์ จังหวัดบุรีรัมย์ ห่างจากตัวเมืองบุรีรัมย์ ประมาน 77 กิโลเมตร

อ้างอิง

ไม่ปรากฎ. (ไม่ปรากฎ). ปราสาทพนมรุ้ง. สืบค้นเมื่อ 9 กุมภาพันธ์, 2561, จากhttp://www.buriram.go.th/tr_phanomrung/Phanomrong.htm

Worachon Laosrie. (2555). ประวัติความเป็นมาปราสาทพนมรุ้ง. สืบค้นเมื่อ 9 กุมภาพันธ์, 2561, จากhttps://goburiram.blogspot.com/2012/12/blog-post_7327.html

วิกิพีเดีย. (ไม่ปรากฏ). ประวัติความเป็นมาปราสาทพนมรุ้ง. สืบค้นเมื่อ 9 กุมภาพันธ์, 2561, จากhttps://th.m.wikipedia.org/wiki

นักโบราณคดีคือใคร ทำงานอย่างไร เรียนได้ที่ไหน

นักโบราณคดี

http://www.muslimthaipost.com/main/content.php?page=sub&category=136&id=23777

นักโบราณคดี คือ บุคคลที่ทำงานเกี่ยวกับการค้นคว้าศึกษาเรื่องราวในอดีตของมนุษย์โดยการหาหลักฐานทางโบราณคดี

คุณลักษณะของผู้ที่จะประกอบอาชีพนักโบราณคดี 

- ชอบศิลปะ สนใจในประวัติศาสตร์ มีความละเอียดรอบคอบ ช่างสังเกตและชอบค้นคว้า

- ต้องมีความอดทนและไม่มีโคประจำตัวร้ายแรง เพราะต้องมีการออกภาคสนาม

- ต้องมีจรรยาบรรณ มีความซื่อสัตย์ ไม่บิดเบือนข้อมูล

นักโบราณคดีทำงานอย่างไร 

- มีการสำรวจ และขุดค้นสถานที่ เพื่อหาหลักฐานทางโบราณคดี เช่น ร่องรอยการอยู่อาศัย

- นำหลักฐานทางโบราณคดีมาวิเคราะห์ ตีความ เผยแพร่ความรู้

https://th.wikipedia.org/wiki

1.วางฝังหลุมขุด โดยตีตารางกำหนดพิกัด

2. ลงมือขุดทีละชั้น โดยอาจกำหนดตามชั้นสมมติ เช่น ขุดทีละ 10 เซนติเมตร หรือ ขุดตามชั้นดินวัฒนธรรม

3. เมื่อพบหลักฐานแล้วจะทำการบันทึก โดยวาดฝังตำแหน่ง และลักษณะที่พบ พร้อมถ่ายภาพ

4. เก็บข้อมูลร่องรอยชั้นดินบริเวณ ผนังหลุม

5. กลบหลุม

6. นำหลักฐานไปวิเคราะห์โดยละเอียดและเก็บรักษา

7. เขียนรายงานการสำรวจและขุดค้น เพื่อเป็นหลักฐานให้ผู้ศึกษาต่อ

สถานที่เปิดสอนสาขาวิชาโบราณคดี

- คณะโบราณคดี สาขาโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร

- คณะโบราณคดี สาขาโบราณคดีสมัยก่อนประวัติศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปกร

- คณะโบราณคดี สาขาโบราณคดีสมัยประวัติศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร

- หรือเรียน คณะ อักษรศาสตร์,ศิลปศาสตร์,มนุษศาสตร์ ในเอกประวัติศาสตร์ แล้วมาเรียนต่อ

อ้างอิง

กลุ่มเผยแพร่และประชาสัมพันธ์. (ไม่ปรากฏ). นักโบราณคดีทำงานอะไร?สนใจไปดูนักโบราณคดีทำงานขุดค้นในแหล่งโบราณคดีได้หรือไม่?. สืบค้นเมื่อ 9 กุมภาพันธ์, 2561, http://www.finearts.go.th/promotion/parameters/km/item

ไม่ปรากฎ. (ไม่ปรากฏ). นักโบราณคดี. สืบค้นเมื่อ 9 กุมภาพันธ์, 2561, http://www.admissionpremium.com/adplanning/work?id=20150803142622k5BrqXp

ทีมงานทรูปลูกปัญญา. (ไม่ปรากฏ). I AM : Archaeologist นักโบราณคดี. สืบค้นเมื่อ 9 กุมภาพันธ์, 2561, http://www.trueplookpanya.com/new/tv_program_detail/66/1629/I-AM-:-Archeologist-

ผู้ค้นพบกะโหลกชิ้นแรกที่ว่ากันว่าเป็นกะโหลกของมนุษย์

ผู้ค้นพบกะโหลกชิ้นแรกที่ว่ากันว่าเป็นกะโหลกของมนุษย์

http://www.alamy.com/stock-photo-mary-leakey-english-archaeologist-134987554.html

ผู้ที่ค้นพบกะโหลกชิ้นแรกที่ว่ากันว่าเป็นกะโหลกของมนุษย์ คือ นางMary Leakey โดยซากกะโหลกที่ว่ากันว่า คือ Proconsol Aficanus เป็นวานรที่สูญพันธ์แล้วเชื่อกันว่าเป็นบรรพบุรุษของมนุษย์ 

http://www.donsmaps.com/proconsul.html

Mary Leakey เธอเป็นนักโบราณคดี และนักมานุษยวิทยา สามีของเธอชื่อ Louis Leakey เขาและเธอ มีบุตรด้วยกัน 3 คน คือ Jonathan ,Richard,Philip  

เกิดวันที่ : 6 กุมภาพันธ์ ค.ศ.1913 ณ กรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ สหราชอาณาจักร

เสียชีวิตเมื่อ :  9 ธันวาคม ค.ศ.1996 ณ ไนโรซี ประเทศเคนย่า

เชื่อชาติ : สหราชอาณาจักร

รางวัลที่เธอได้รับ : Hubbard Medal 1962 , Prestwich Medal 1969

https://en.wikipedia.org/wiki/Anne_Morrow_Lindbergh

เธอมีผลงานที่โดดเด่นคือ พบกะโหลกลิงสูญพันธ์ , ค.ศ.1959 ค้นพบ ฟอลซิล Zinjan Thropus (Australopi thecus boisei) , ค.ศ.1974 ขุดเจาะใน Laetoli และใน ค.ศ1976 พบรอยเท่าสัตว์จำนวนมากในเถ้าภูเขาไฟ

อ้างอิง
ไม่ปรากฎ. (2556). แมรี ลีกกี้ Mary Leakey. สืบค้นเมื่อ 9 กุมภาพันธ์, 2561, จากhttps://scoop.mthai.com/google_news/4895.html

Kittin. (2556). แมรี่ ลีกกี้คือใคร? ประวัติที่น่าสนใจของแมรี่ ลีกกี้. สืบค้นเมื่อ 9 กุมภาพันธ์, 2561, จากhttp://www.manacomputers.com/mary_leakey/

ไม่ปรากฎ. (2560). Mary Leakey Biography. สืบค้นเมื่อ 9 กุมภาพันธ์, 2561, จากhttps://www.biography.com/people/mary-leakey-9376051

Wikipedia. (ไม่ปรากฎ). Mary Leakey. สืบค้นเมื่อ 9 กุมภาพันธ์, 2561, จากhttps://en.m.wikipedia.org/wiki/Mary_Leakey

จารึกหลักแรกที่ใช้ภาษาและตัวอักษรไทย

จารึกหลักแรกที่ใช้ภาษาและตัวอักษรไทย

https://sites.google.com/a/hatyaiwit.ac.th/sila-caruk-phxkhun-ramkhahaeng/2-prawati-sila-caruk

จารึกหลักแรกที่ใช้ภาษาไทยและตัวอักษรไทย คือ จารึกพ่อขุนรามคำแหงมหาราช จารึกพ่อขุนราม เป็นจารึกที่ถูกจารึกลงบนหินทรายแป้งเนื้อละเอียด

มีลักษณะ : เป็นหลักสี่เหลี่ยมด้านเท่าทรงกระโจม

มีขนาด : กว้างด้านละ 35 เซนติเมตร สูง 111 เซนติเมตร

ถูกพบเมื่อ ปีพุทธศักราช 2376 ขณะที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่4 ทรงหนวช และเสด็จธุดงค์ไปสุโขทัยเมืองเก่า และทรงพบศิลาแท่งนี้ และพระองค์ท่านยังเป็นผู้ที่สามารถอ่านจารึกได้เป็นคนแรกอีกด้วย

เนื้อหาในศิลา 

ถึงแม้ว่าเนื้อหาในศิลาจารึกนี้จะมีเนื้อความสั้นเพียง 124 บรรทัด แต่ก็บรรจุเรื่องราวหลากหลายด้านไว้ด้วยกัน ได้แก่ ด้านศาสนา ด้านภาษาศาสตร์ ด้านนิติศาสตร์ ด้านรัฐศาสตร์ ด้านเศราฐศาสตร์ ด้านประวัติศาสตร์และด้านภูมิศาสตร์

เนื้อหาบนศิลาจะมีอยู่ด้วยกัน 3 ตอน 

ตอนที่1 บรรทัดที่ 1-18 จะเป็นการกล่าวถึงประราชประวัติของพ่อขุมรามคำแหง

ตอนที่2 กล่าวถึงพระราชกรณียกิจและขนบธรรมเนียมในกรุงสุโขทัย

ตอนที่3 จะเป็นการกล่างถึงคำยอพระเกียรติพ่อขุนราม

จากการสังเกตุลักษณะตัวอักษร มีการสัณนิฐานว่า มีการจารึกแต่ละตอนนั้น ต่างช่วงเวลากัน เนื่องจากมีลักษณะของตัวอักษรมีการเปลี่ยนแปลงไป 

จารึกหลักนี้เป็นการประดิษฐ์ตัวอักษรที่เป็นต้นเค้าของ พ่อขุนรามคำแหง ถึงแม้ว่าปัจจุบันจะมีการปรับปรุงเปลี่ยนแปลง แต่ก็ยังมีลักษณะคงเดิม

ปัจจุบัน : ศิลาจารึกหลักนี้ถูกเก็บรักษาไว้ที่ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพระนคร กรุงเทพมหานคร

https://www.bloggang.com/m/mainblog.php?id=morkmek&month=27-10-2014&group=10&gblog=91

อ้างอิง

วาทิน ศานติ์ สันติ. (2556). ศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหง มรดกไทย มรดกโลก. สืบค้นเมื่อ 9 กุมภาพันธ์, 2561, จากhttps://www.gotoknow.org/posts/160421

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน). (ไม่ปรากฏ). จารึกพ่อขุนรามคำแหง. สืบค้นเมื่อ 9 กุมภาพันธ์, 2561, จากhttp://www.sac.or.th/databases/inscriptions/inscribe_detail.php?id=47

สำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยรามคำแหง. (2549). สนเทศน่ารู้:ศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหงมหาราช. สืบค้นเมื่อ 9 กุมภาพันธ์, 2561, จากhttp://www.lib.ru.ac.th/journal/stone_inscript.html

สารสนเทศจังหวัดที่ตั้งสาขาวิทยบริการเฉลิมพระเกียรติ มหาวิทยาลัยรามคำแหง จังหวัดสุโขทัย. (ไม่ปรากฎ). จารึกพ่อขุนรามคำแหงมหาราช. สืบค้นเมื่อ 9 กุมภาพันธ์, 2561, จากhttp://www.info.ru.ac.th/province/Sukhotai/srj4.htm

วิกิพีเดีย. (ไม่ปรากฏ). จารึกพ่อขุนรามคำแหง. สืบค้นเมื่อ 9 กุมภาพันธ์, 2561, จากhttps://th.m.wikipedia.org/wiki

เจ้าเมืองคนแรกของจังหวัดชัยภูมิ

เจ้าเมืองคนแรกของจังหวัดชัยภูมิ

https://www.manager.co.th/Travel/ViewNews.aspx?NewsID=9600000001051

เจ้าเมืองคนแรกของจังหวัดชัยภูมิ คือ พระยาภักดีชุมพล(แล)

ท่านเป็นบุคคลที่ชาวจังหวัดชัยภูมิเคารพนับถือในฐานะผู้ที่เสียสละเพื่อชาติ บ้านเมืองของตนเอง

ประวัติพระยาภักดีชุมพล

ชื่อเดิม:นายแล

สถานที่เกิด:เวียงจันทน์

ชาติพันธุ์:ลาว

เป็นเจ้าเมืองชัยภูมิเมื่อ:พ.ศ.2365-2369

การได้รับพระราชทานยศ

1.พระพี่เลี้ยงราชบุตร จากเจ้าอนุวงศ์ เมืองเวียงจันทน์

2.ขุนภักดีชุมพล จากเจ้าอนุวงศ์ เมืองเวียงจันทน์

3.พระภักดีชุมพล จากเจ้าอนุวงศ์ เมืองเวียงจันทน์

4.พระยาภักดีชุมพล เจ้าเมืองคนแรกชัยภูมิ จากพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่3

ท่านเป็นเจ้าเมืองชัยภูมิได้อย่างไร?

นายแล ได้ลาออกจากการเป็นพี่เลี้ยงบุตรของพระเจ้าอนุวงศ์ เมืองเวียงจันทน์ จากนั้นพาภรรยาและสมัครพรรคพวกนับร้อยครัวเรือน ข้ามโขงจนมาถึงหนองบัวลำภู อยู่ได้สักพักแล้วจึงย้ายถิ่นฐานไป บ้านน้ำขุ่น หนองอียาง ลำตะคลอง จนพ.ศ.2362 ได้เดินทางหาทำเลใหม่ไปที่บ้านโนนน้ำอ้อม (บ้านชีลอง ในปัจจุบัน จ.ชัยภูมิ) นายแลมิได้ลืมบุญคุณเจ้านายเดิมของเขา จึงได้ส่งเครื่องบรรณาการถวายเจ้าอนุวงศ์ เมืองเวียงจันทน์ เจ้าอนุวงศ์จึงแต่งตั้งให้นายแลเป็น ขุนภักดีชุมพล ต่อมาบ้านโนนน้ำอ้อมเริ่มแออัด จึงอพยพไปที่บ้านหลวง หรือบริเวณบ้านหนองหลอดและหนองปลาเฒ่า จ.ชัยภูมิในปัจจุบัน และหลังจากนั้น ขุนภักดีชุมพลไม่ยอมส่งส่วนให้เจ้าอนุวงศ์ เพราะเห็นว่า เวียงจันทน์เป็นเมืองขึ้นของสยาม ขุนภักดีชุมพลจึงเข้าหา พระยานครราชสีมาและส่งส่วยให้สยาม ทำให้พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวพระราชทานยศ ขุนภักดีชุมพลเป็น ‘พระยาภักดีชุมพล’

สาเหตุการเสียชีวิตของพระยาภักดีชุมพล

เกิดจาก พระยาภักดีชุมพลไม่ยอมร่วมก่อกบฎกับเจ้าอนุวงศ์ในปี พ.ศ.2369 เจ้าอนุวงศ์จึงโกรธแค้นมาก ทั้งๆที่พระยาภักดีชุมพลเป็นคนชาติลาว จึงได้วกกลับมาเมืองชัยภูมิหลังจากพ่ายแพ้การเข้าตีของ คุณหญิงโมเจ้าเมืองนครราชสีมาและพระยาภักดีชุมพลเจ้าเมืองชัยภูมิที่ทุ่งสำริด และกลับมาประหารชีวิตพระยาภักดีชุมพลที่ใต้ต้นมะขาม ริมบึงหนองปลาเฒ่า 

สถานที่ระลึกถึงพระยาภักดีชุมพล:อนุสาวรีย์เจ้าพ่อพญาแล และ ศาลเจ้าพ่อพญาแล ริมบึงหนองปลาเฒ่า

http://websanom.blogspot.com/2013/09/blog-post_4.html

อ้างอิง

วิกิพีเดีย. (2561). พระยาภักดีชุมพล(แล). สืบค้นเมื่อ 9 กุมภาพันธ์, 2561, จากhttps://th.m.wikipedia.org/wiki/พระยาภักดีชุมพล_(แล)

Khim. (2561). ประวัติเจ้าพ่อพญาแล. สืบค้นเมื่อ 9 กุมภาพันธ์, 2561, จากhttp://khim-yuencheevee.blogspot.com/2012/06/blog-post.html

ไม่ปรากฏ. ไม่ปรากฏ. ประวัติพระยาภักดีชุมพล(เจ้าพ่อพญาแล)เทพเจ้าของความชัยภูมิและวัตถุมงคล. สืบค้นเมื่อ 9 กุมภาพันธ์, (2561), จากhttp://www.inform.collection9.net/index.php?doc=doc_detail&id=0109